Achter elke fles champagne schuilt een essentieel element dat de smaak bepaalt: de dosage. Of je nu een gepassioneerde champagne-liefhebber bent of je kennis verder wilt verdiepen, het begrijpen van dosering is de sleutel tot het waarderen van de subtiele smaken van deze sprankelende wijn.
Wat is dosage in Champagne?
Dosage verwijst naar de kleine hoeveelheid suiker die aan champagne wordt toegevoegd na de secundaire fermentatie, vlak voordat de kurk wordt geplaatst. Deze suiker, gemengd met een basiswijn, wordt liqueur d'expédition genoemd. De hoeveelheid suiker in deze liqueur bepaalt de zoetheid van de champagne. Afhankelijk van de hoeveelheid toegevoegde suiker kan champagne variëren van brut nature (zonder toegevoegde suiker) tot doux (de zoetste variant).
De Techniek
Het doseringsproces is een belangrijk onderdeel van de traditionele methode (Méthode Champenoise), de techniek die wordt gebruikt bij de productie van champagne. Na de fermentatie rijpt de champagne minimaal 15 maanden met zijn gistcellen in de fles. Gedurende deze tijd ontstaan complexe smaken, maar er blijft ook gistsediment achter dat verwijderd moet worden. Dit gebeurt door een proces genaamd riddelen, waarbij de flessen langzaam worden gedraaid zodat het sediment zich in de hals verzamelt.
Zodra het sediment is verzameld, wordt de hals bevroren en komt de sedimentplug eruit tijdens het dégorgement. Op dat moment wordt de dosering toegevoegd aan de champagne, net voordat de uiteindelijke kurk wordt geplaatst. De suiker in de dosage wordt aangepast op basis van de gewenste zoetheid, wat de reden is waarom de dosage een cruciale rol speelt in het balanceren van de zuurgraad en smaken van de champagne.
De Geschiedenis
Het toevoegen van suiker gaat terug naar de vroege dagen van champagne. Oorspronkelijk was de smaak en kwaliteit van champagne veel onvoorspelbaarder dan nu. Wijnmakers ontdekten dat ze door suiker toe te voegen, een constanter en verfijnder product konden maken. Dit betekende ook dat champagne vroeger veel zoeter was. Door de jaren heen, met vooruitgangen in de chemie en het productieproces, slaagden wijnmakers erin om champagne van constant hoge kwaliteit te produceren zonder te veel suiker toe te voegen.
In de vroege jaren 1800 begonnen champagnehuisen zoals Moët & Chandon drogere stijlen champagne te produceren, wat leidde tot de opkomst van de hedendaagse brut- en extra brut-categorieën. Dosering stelde wijnmakers in staat om het eindproduct verder te verfijnen en aan te passen aan veranderende smaken.
Dosage en Champagne Stijlen
De dosage heeft invloed op de stijl van champagne.
Hier is een kort overzicht van de meest voorkomende doseringscategorieën:
Brut Nature/Zero Dosage: geen suiker toegevoegd, wat de puurheid en natuurlijke zuurgraad van de wijn benadrukt.
Extra Brut: 0-6 gram per liter, wat resulteert in een droge en frisse champagne.
Brut: 6-12 gram per liter, de meest voorkomende stijl, met een gematigd suikergehalte dat de zuurgraad en fruitigheid balanceert.
Minder gangbare doseringscategorieën die veel meer suiker bevatten en tegenwoordig zelden worden geproduceerd:
Extra-Dry: 12-17 gram per liter, soms te vinden in champagne voor cocktails.
Dry: 17-32 gram per liter.
Demi-Sec: 32-50 gram per liter, vaak in het verleden geserveerd bij desserts.
Doux: meer dan 50 gram per liter.
De Toekomst van dosage
Dosering in champagne speelt een belangrijke rol, niet alleen bij het toevoegen van zoetheid, maar ook bij het creëren van een perfecte balans tussen de zuurgraad, fruitigheid en complexiteit van de wijn. Hoewel zoetheid het meest directe effect is, ligt de echte waarde van dosering in het vermogen om de verschillende elementen van de wijn in harmonie te brengen en de algehele drinkervaring te verbeteren.
Aangezien klimaatverandering de rijping van druiven beïnvloedt, experimenteren champagnemakers steeds meer met lagere doseringspraktijken en andere methoden om consistentie in hun wijnen te behouden. De trend naar het produceren van drogere champagnes, zoals Brut Nature of Extra Brut, neemt toe omdat wijnmakers de natuurlijke frisheid van de wijn willen behouden onder warmer wordende omstandigheden.